برنامه ای برای غلبه بچه ها بر ترس از دندانپزشکی - عینک ارومیه

به گزارش عینک ارومیه، بردن بچه ها به مطب دندان پزشکی به دلیل اضطراب بالای آنها، یکی از مهم ترین معضلات والدین است. محققان کشورمان برای رفع این مشکل، استفاده از یک برنامه خاص طراحی شده برای این منظور را توصیه کرده اند.

به گزارش عینک ارومیه، هدف از دندان پزشکی بچه ها پیشگیری و درمان بیماری های دهانی به منزله اساس سلامت مطلـوب دهان در طول زندگی است. اما آمار نشان می دهد که از هر پنج کودک، یک نفر از دندان پزشک می ترسد و به طورکلی یکی از دلایل مهم پرهیز بیماران از مراجعه به مراکز خدمت دندانپزشکی و در پی آن افزایش وخامت سلامت دهان و دندان، اضطراب دندان پزشکی است. اضطراب دندان پزشکی در درازمدت از اندازه بهداشت دهانی و نیز کیفیت زندگی فرد می کاهد، آسیب اجتماعی زیادی را به همراه دارد و در خاتمه سبب عفونت درمان نشده حفره دهان می گردد.

به گفته متخصصان، یکی از روش های ارتقای سطح بهداشت دهانی و بهبود کیفیت زندگی، بررسی اضطراب دندان پزشکی و عوامل مرتبط با آن است. در واقع اگر اختلالات اضطرابی بچه ها درمان نگردد، تا بزرگسالی ادامه می یابد که نه تنها رنج افراد مبتلا را طولانی تر می کند، بلکه هزینه های مراقبت های بهداشتی را نیز افزایش می دهد. اضطراب دندان پزشکی یک پدیده چندعاملی است و عوامل گوناگونی می تواند در اندازه اضطراب مؤثر باشد. در این میان، سه عامل مهم شامل: نفرت از مطب دندانپزشکی، یادگیری از طریق نقش الگوها و بالاخره شخصیت افراد است که می توانند باعث اجتناب بچه ها از مراجعه به دندان پزشک شوند.

در رابطه با این موضوع مهم، پژوهشگرانی از مؤسسه آموزش عالی کاویان مشهد و مرکز تحقیقات بیماری های ریه دانشگاه علوم پزشکی این شهر، اقدام به انجام پژوهشی کرده اند که در آن، تأثیر یک برنامه جالب بر کاهش نشانه های اضطرابی و افزایش نظم جویی شناختی هیجان و تاب آوری بچه ها مراجعه کننده به دندان پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است.

در این پژوهش، بچه ها شرکت کننده، در 16 جلسه درمانی(هفته ای 2 جلسه) تحت آموزش مبتنی بر برنامه Coping Cat قرار گرفتند و سپس با استفاده از پرسش نامه نظم جویی شناختی هیجان فرم بچه ها و پرسش نامه اضطراب بچه ها، سنجش های لازم روی آن ها انجام شد.

نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر روش Coping Cat که از طریق دانشمندان دانشگاه تمپل واقع در پنسیلوانیای آمریکا ابداع شده، در کاهش علائم اضطرابی، افزایش نظم جویی شناختی هیجان و تاب آوری بچه ها 7 تا 12 ساله مراجعه کننده به دندان پزشکی اثربخش بوده است و از این روش می توان برای کاهش نشانه های اضطرابی و افزایش نظم جویی شناختی هیجان و تاب آوری استفاده کرد.

بنا بر نتایج فوق، این روش به کودک یاری می کند تا بر افکار منفی آگاهی پیدا کند، بین فکر و فکرهای منفی خود شواهد پیدا کند، برای مقابله با اضطرابش، مهارت هایی را بیاموزد و این مهارت ها را تمرین و تکرار کند.

در این باره، فاطمه حاجی اربابی، محقق گروه روان شناسی مؤسسه آموزش عالی کاویان مشهد و همکارانش می گویند: آموزش در برنامه درمانی Coping Cat از یک سو منجر به افزایش راهبردهای شناختی سازگارانه برای نظم جویی هیجان شد و از سویی کودک را برای استفاده از مقابله های سازگارانه و راهبردهای شناختی سازگار یاری رساند.

آنها افزودند: این مطالعه نشان داد که آموزش مبتنی بر برنامه Coping Cat می تواند باعث کاهش شدت اضطراب ناشی از درمان دندان پزشکی و افزایش تاب آوری و تنظیم هیجانی در بچه ها گردد. بنابراین، استفاده از این برنامه به منظور کاهش اضطراب بچه ها که برای انجام خدمات دندان پزشکی مراجعه می کنند، توصیه می گردد، چرا که با این روش نتایج چشمگیری در کاهش شدت اضطراب بچه ها مشاهده می گردد.

قابل ذکر است نتایج این پژوهش در قالب یک مقاله علمی پژوهشی در نشریه افق دانش متعلق به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد منتشر شده اند.