گیاهی که صدای جغجغه می دهد!
به گزارش عینک ارومیه، لیلکی نام گیاهی در شمال ایران است که دانه آن به شکل غلاف لوبیاست. وقتی این غلاف یا به اصطلاح شمالی ها پیله به رنگ سیاه در می آید صدایی به شکل جغجغه می دهد.
به گزارش همشهری، بی شک اگر به شمال کشور، چه گیلان و چه مازندران، سفر نموده باشید در طبیعت بکر آن با درختی که دانه آن شبیه غلاف لوبیاست روبرو شده اید.
نام این درخت لیلکی است که با نام های لالکی، للکی و لالیک هم شناخته می گردد. این گیاه در نقاط پست و مرطوب جنگل های شمال ایران می روید و چوب محکمی دارد. وجود این درخت یا گیاه در منطقه ها هیرکانی نشان دهنده آن است که در گذشته آن مکان محل سکونت یا اسکان دامداران بوده است.
بومیان شمال مانند اهالی اشکورات رحیم آباد و منطقه تالش از چوب آن در ساخت خانه، طویله و گاهی برای ساخت پایه کُندوج یا انبار برنج نیز استفاده می نمایند.
دانه گیاه لیلکی به شکل لوبیا و پهن است. نکته جالب این است که اهالی از این دانه لوبیا شکل برای تغذیه دام ها استفاده می نمایند. روستاییان زمانی که پیله لیلکی در پاییز از رنگ سبز به سیاه تبدیل می گردد، آغاز به جمع آوری آن می نمایند که به این کار در نواحی شرق گیلان و املش پیلاچینی می گویند. سپس پیله ها را جمع آوری و برای زمستان ذخیره می نمایند.
در زمستان اهالی این پیله ها را به گاوهایشان به عنوان خوراک می دهند تا شیرشان بیشتر گردد، زیرا پیله این درخت بسیار مقوی است.
یکی دیگر از کاربرد های جالب لیلکی استفاده بچه ها از آن به عنوان جغجغه است. پیله لیلکی وقتی به رنگ سیاه در می آید و خشک می گردد صدایی مجذوب کننده شبیه جغجغه می دهد که برای بچه ها مجذوب کننده است. در واقع یک اسباب بازی طبیعی است!
بعلاوه از این پیله ها به عنوان صداساز در موسیقی استفاده می شد.
منبع: فرارو